Bliny z mąki gryczanej to delikatne, puszyste placuszki wywodzące się z kuchni wschodnioeuropejskiej, które od wieków goszczą na stołach w Rosji, na Ukrainie czy w Polsce. Ich niepowtarzalny smak zawdzięczają mące gryczanej – bogatej w błonnik, minerały i charakterystyczny, lekko orzechowy aromat.
Tradycyjnie podawane z kwaśną śmietaną, kawiorem lub wędzonym łososiem, dziś coraz częściej pojawiają się także w wersjach wegetariańskich i wegańskich, serwowane z hummusem, warzywami, pastami roślinnymi czy owocami. To idealna baza zarówno na śniadanie, lunch, jak i lekką kolację.
Bliny świetnie smakują na ciepło i zimno, a ich uniwersalność sprawia, że łatwo dopasować je do własnych upodobań – wytrawnych lub słodkich. Proste składniki, mnóstwo smaku i mnóstwo możliwości.
Bliny to jedna z najstarszych potraw słowiańskich, której korzenie sięgają średniowiecznej Rusi. Już w IX wieku wypiekano je z ciasta drożdżowego, symbolizując słońce i cykl życia – dlatego też bliny stały się ważnym elementem święta Maslenicy, czyli tygodnia pożegnania zimy i powitania wiosny, obchodzonego w Rosji do dziś.
Tradycyjnie przygotowywane były na zakwasie lub z dodatkiem drożdży, co nadawało im lekkości i charakterystycznej, puszystej struktury. Mąka gryczana, powszechnie używana na terenach dzisiejszej Rosji, Ukrainy, Białorusi i Polski, nadawała im wyrazisty, nieco orzechowy smak, który wyróżniał je spośród innych placuszków.
W XIX i XX wieku bliny zdobyły popularność także w kuchni carskiej, gdzie serwowano je z luksusowymi dodatkami: kawiorem, wędzonym jesiotrem, śmietaną i masłem. Dziś potrawa ta zachowała swój tradycyjny charakter, ale zyskała też nowe oblicza – często spotykana jest w wersjach wegetariańskich i wegańskich, z pastami roślinnymi, grzybami czy owocami.
Bliny to nie tylko danie – to kulinarna podróż przez czas i kulturę, łącząca prostotę ludowej kuchni z elegancją stołów dworskich.
Nazwa „bliny” (ros. блины) pochodzi od staroruskiego słowa „млин” / „mlin”, które oznaczało coś mielonego lub zmielonego – czyli odnosiło się bezpośrednio do mąki i procesu mielenia zboża.
Z czasem forma „mlin” przekształciła się w „blin” (liczba pojedyncza), a „bliny” to po prostu liczba mnoga. W językach słowiańskich te słowa były bliskie: np. ukraińskie „млинець” (młyniec) czy polskie „młyn” mają wspólny rdzeń.
Nazwa odzwierciedla prostotę i chłopskie korzenie tej potrawy – przygotowywanej z podstawowych składników jak mąka, woda, mleko i jajka, często wypiekanej przy domowych piecach.
Co ciekawe:
W języku rosyjskim istnieje też słowo „блин” jako delikatny zamiennik przekleństwa – coś jak nasze „kurczę!”, co tylko potwierdza, jak bardzo bliny wrosły w codzienny język i kulturę.
Bliny są nieodłącznym elementem Maslenicy – tradycyjnego słowiańskiego święta, które obchodzone jest w Rosji, Białorusi, na Ukrainie i w niektórych regionach Polski jako tydzień pożegnania zimy i powitania wiosny. To radosne, kolorowe święto poprzedza Wielki Post i pełni rolę ludowego karnawału.
Ale dlaczego właśnie bliny?
Bo przypominają słońce!
Okrągłe, złociste, ciepłe – bliny symbolizują powracające słońce, nowe życie i budzącą się przyrodę. Ich pieczenie było rytuałem mającym przynieść urodzaj, dobrobyt i odgonić ciemność zimy.
W Maslenicę bliny serwuje się na różne sposoby:
– z masłem i śmietaną
– z kawiorem, rybą, miodem
– w wersjach słodkich i wytrawnych – każdy dzień tygodnia miał swoje własne zwyczaje i smaki
Święto to było pełne muzyki, tańców, kuligów i ognisk, a jego kulminacją było symboliczne spalenie kukły Marzanny, czyli zimy – również przy akompaniamencie blinów.
W ciepłym mleku rozpuść drożdże z cukrem i łyżką mąki pszennej. Odstaw na 10–15 minut, aż zacznie się pienić.
W misce wymieszaj obie mąki, kefir, jajko, sól i rozczyn. Dodaj 2 łyżki oleju. Wymieszaj dokładnie – ciasto powinno być nieco gęstsze niż na naleśniki.
Przykryj miskę ściereczką i odstaw na 1 godzinę w ciepłe miejsce, aż podwoi objętość.
Rozgrzej patelnię z odrobiną oleju. Nakładaj porcje ciasta łyżką i smaż bliny na złoty kolor z obu stron (ok. 2 minuty na stronę).
Najlepsze na ciepło – z kwaśną śmietaną, wędzonym łososiem, kawiorem lub np. grzybami. My podamy z nadzieniem z Tofu
Rozgnieć tofu widelcem, podsmaż z przyprawami do uzyskania konsystencji jajecznicy. Czarna sól doda jajecznego aromatu.
Porcje 4
* Procent dziennych wartości opiera się na diecie 2000 kalorii. Dzienne wartości mogą być wyższe lub niższe w zależności od potrzeb kalorycznych.
| Składnik | Wartość (na 100 g) |
|---|---|
| Kalorie | ~175 kcal |
| Białko | ~5,5 g |
| Tłuszcz | ~6 g |
| Węglowodany | ~25 g |
| Błonnik | ~2,8 g |